"między być a nie być zmuszony wybrać to drugie..."

Nie jestem pewna, czy słowa te znajdą jakiegoś adresata. Mam wrażenie, że miłość do poezji zanikła gdzieś w tym naszym XXI wieku.

Przyszedł jednak czas na odsłonięcie przed Wami kolejnego poważnego składnika mojej osobowości - bezgranicznego uwielbienia dla śp. Wisławy Szymborskiej.

Pisząc to wciąż jestem pod milczącym oszołomieniem wywołanym przez lekturę ostatniego tomiku wierszy Szymborskiej - Wystarczy. Sam tytuł przypomina jakiś okrutny żart ze strony autorki. Ale co zrobisz, nic nie zrobisz. Zostały już tylko rękopisy zaczętych utworów, które nigdy nie zostaną dokończone; słowa, które nigdy nie zostaną odczytane. Wypowiedziane.

   ale cóż muszę wracać
   moja poezja karmi się tylko tęsknotą
   a żeby tęsknić trzeba być z daleka

czy

   Nic dwa razy się nie zdarza
   i nie zdarzy. Z tej przyczyny
   zrodziliśmy się bez wprawy
   i pomrzemy bez rutyny.

Tylko ja zauważyłam, że w ostatnim czasie odchodzi strasznie dużo Wielkich polskich literatów? Najświeższy przykład - Tadeusz Różewicz (Odejdę, ponieważ doszedłem do wniosku, że mogę tu być jutro, a mogę też nie być). I właśnie Wisława Szymborska, choć minęło już 2,5 roku. W 2012 roku może i nie interesowałam się poezją ani prozą na dobrą sprawę (w każdym razie w takim stopniu jak teraz), ale teraz... sama nie wiem, chyba byłoby mi raźniej wiedząc, że całkiem niedaleko żyje sobie taka starsza pani, która może się pochwalić niebanalnym poczuciem humoru, mądrością życiową, talentem ubierania w słowa myśli, o których istnieniu nawet nie masz pojęcia. Że niektóre jej wiersze mogą być najpiękniejszym rozweselaczem i wywołać na Twojej twarzy szczery uśmiech, natomiast inne potrafią wycisnąć łzy. I dokładnie wszystkie zmuszają do refleksji; do złożenia rodzaju milczącego hołdu dla kunsztu Szymborskiej.

To jest przykre - wiedza, że takie osoby odchodzą tak szybko (nawet jeśli mają 89 lat...), podczas kiedy Mariusze Trynkiewicze zostają wśród żywych. 

   Tu leży staroświecka jak przecinek 

   autorka paru wierszy. Wieczny odpoczynek

   raczyła dać jej ziemia, pomimo że trup

   nie należał do żadnej z literackich grup.

   Ale też nic lepszego nie ma na mogile

   oprócz tej rymowanki, łopianu i sowy.

   Przechodniu, wyjmij z teczki mózg elektronowy

   i nad losem Szymborskiej podumaj przez chwilę.

Za co tak kocham Szymborską? Chyba właśnie za jej wrażliwość oraz wnikliwość. I za elastyczność, bo potrafiła napisać piękny wiersz na każdy temat, nawet o czymś tak banalnym jak dłoni...

   Dwadzieścia siedem kości, 

   trzydzieści pięć mięśni, 

   około dwóch tysięcy komórek nerwowych

   w każdej opuszce naszych pięciu palców.

   To zupełnie wystarczy, 

   żeby napisać "Mein Kampf"

   albo "Chatkę Puchatka".

Oraz oczywiście za poczucie humoru i dystans do siebie - wystarczy spojrzeć na zdjęcie uwieczniające moment, w którym dowiedziała się o otrzymaniu Nagrody Nobla, a uśmiech sam pojawia się na twarzy.

Teraz pozostaje już chyba tylko cieszyć się, że Polska może poszczycić się panią Wisławą. I nie tracić wiary na to, że autorzy podręczników do języka polskiego nie przestaną zamieszczać w nich jej wierszy; a także na to, iż jej wiersze nie przestaną się podobać Polakom. Dzięki temu poetka stałaby się nieśmiertelna - a uważam, że kto jak kto - ona na to zasługuje.

Na koniec zostawiam Was z moim ulubionym jej (i w ogóle) wierszem. Najpiękniejszy możliwy.

   "Kot w pustym mieszkaniu"

   Umrzeć - tego się nie robi kotu.

   Bo co ma począć kot

   w pustym mieszkaniu.

   Wdrapywać się na ściany.
   Ocierać między meblami.
   Nic niby tu nie zmienione, 
   a jednak pozamieniane.
   Niby nie przesunięte, 
   a jednak porozsuwane.

   Słychać kroki na schodach, 
   ale to nie te.
   Ręka, co kładzie rybę na talerzyk, 
   też nie ta, co kładła.
  
   Coś tu się nie zaczyna
   w swojej zwykłej porze.
   Coś tu się nie odbywa
   jak powinno.
   Ktoś tutaj był i był, 
   a potem nagle zniknął
   i uporczywie go nie ma.

   (...) Niech no on tylko wróci, 
   niech no się pokaże.
   Już on się dowie, 
   że tak z kotem nie można. (...)