Najnudniejszy szaleniec ever (Lolita - Vladimir Nabokov)

Od razu zaznaczam, że zdołałam przeczytać zaledwie pół tej książki.

Właściwie to wiem, że nie powinnam wypowiadać na temat czegoś, czego nie poznałam w całości - ale cóż zrobię, było to silniejsze ode mnie. Nie chcę, żeby dwa dni mojej męki poszły na marne. 

A chyba nie nakrzyczycie na mnie, jeśli przestrzegę was przed nieciekawą pozycją, prawda?

Humbert, czterdziestoletni mężczyzna, zakochał się niegdyś w swojej rówieśniczce, dwunastoletniej może Annabel, koleżance z obozu. Przeżył z nią swoją pierwszą erotyczną przygodę, a od tamtej pory, mimo upływu czasu, wciąż patrzył tylko na dziewczynki zbliżone jej wiekiem - nigdy starsze niż czternaście lat - które nazywał "nimfetkami". Pewnego dnia spotyka Lolitę, a jego życie wywraca się do góry nogami. Pomijając nawet to, że wygląda zupełnie jak Annabel, jest dla Humberta idealna. Dziewczynka i chęć posiadania jej staje się życiem mężczyzny. 

Tematyka Lolity jest... specyficzna. Nie mnie jej oceniać. Podjęłam się przełknięcia różnych degustujących momentów, zaczynając lekturę. Jednak moja chęć sprawdzenia psychologicznej części tej książki była od zniesmaczenia silniejsza. Uwielbiam czytać o wszelkich szaleńcach, analizować ich zachowania, wiecie, trochę bawić się w psychiatrę. I ten aspekt Lolity jest naprawdę mocny. Humbert... potrafi przekonać czytelnika, że wcale nie jest taki zły - że naprawdę zależy mu, żeby Lola nie cierpiała, żeby było jej jak najlepiej, i że właściwie to ją kocha. Kto wie, czy na pewien pokręcony sposób tak nie było, nie wolno jednak zapominać, że według uniwersalnego kręgosłupa moralnego, takie zboczenia są złem i tyle. Ale nie o tym. Równie dziwną postacią jest sama Dolly. Z jednej strony jest to mała i niewinna dziewczynka, która wcale nie ma ochoty na kontakt z Humbertem, a z drugiej - twierdzi, że go kocha i pozwala mu (ba, nawet zachęca go!) doń. 

Podobnie jak strona psychologiczna, pióro Nabokova stoi na naprawdę wysokim poziomie. Mamy do czynienia z wieloma zawiłymi ambitnymi metaforami, wzniosłymi określeniami, oficjalnym stylem wypowiedzi. Oceniając Lolitę pod względem literackim, jest ona naprawdę dobra. Jasne też jest, że zupełnie inaczej będzie, jeśli chodzi o, no cóż, człowieczeństwo - ale wszyscy wiedzą, że o to autorowi chodziło, książka miała być kontrowersyjna i jest, nie ma tematu.

Coś, co najbardziej przeszkadzało mi w tej połowie Lolity jest jej monotematyczność. Przez znaczną jej część Humbert gada w kółko o tym, jak pragnie dziewczynki, po czym właściwie nie robi nic w tym kierunku, nagle zaczyna coś jednak robić, wycofuje się i tak w kółko. Zwariować można. Nic się w Lolicie nie dzieje! Nic! Kiedy główny bohater nie rozmyśla nad tym, jakby tu znaleźć się z nią sam na sam, bredzi wyłącznie o jej pięknie et cetera i nie daje czytelnikowi jakiegokolwiek urozmaicenia; motywacji, aby nie zasnąć, doprawdy. Poza tym wspomniałam już, że intrygują mnie postaci szaleńców. A Humbert, niestety, był wyjątkowo nudny i mdły. 

Podsumowanie książki, której nawet nie dokończyłam, jest raczej - przyznacie mi rację - niemożliwe. Powiem tyle, że lektura Lolity - choć zapowiadająca się interesująco i ambitnie - jest, przynajmniej według mnie, niewykonalna. 

Może kiedyś spróbuję ją dokończyć, trudno stwierdzić. 

Ale dużo wody jeszcze w Wiśle upłynie, to jest pewne. 

Moja rada dla was? Darować sobie Lolitę - za dużo jest dobrych książek na świecie, żeby się z nią męczyć!